کتاب سرمایه داری نظارتی The Age of Surveillance Capitalism

کتاب «عصر سرمایه‌داری نظارتی: مبارزه برای آینده انسانی در جبهۀ جدید قدرت» نوشته شوشانا زوبوف تحلیلی پیشگامانه از نظم اقتصادی جدید جهان امروز است که ذیل عصر دیجیتال ظهور کرده است. زوبوف مفهوم «سرمایه داری نظارتی» را برای توصیف اینکه چگونه شرکت‌های فناوری از داده‌های شخصی برای بیشینه کردن سود خود بهره‌برداری می‌کنند، که اساسا ماهیت سرمایه‌داری را تغییر می‌دهد و تهدیدهای مهمی برای دموکراسی و استقلال فردی ایجاد می‌کند، معرفی می‌کند. او سرمایه داری نظارتی را به عنوان یک سیستم اقتصادی جدید تعریف می‌کند که در آن داده‌های شخصی از فعالیت‌های آنلاین افراد بدون اطلاع یا رضایت آنها جمع‌آوری می‌شود. پس از این، داده‌ها برای ایجاد محصولات متناسب با علایق افراد استفاده می‌شود که رفتار آیندۀ آنان را پیش‌بینی کرده و بر آن تأثیر می‌گذارد. شرکت‌هایی مانند گوگل و فیس بوک پیشگامان این مدل اقتصادی هستند و از الگوریتم‌های پیچیده برای تبدیل تجربیات انسانی به مواد خام برای افزایش سود خود استفاده می‌کنند. این کتاب ریشه‌های سرمایه‌داری نظارتی را در اوایل قرن بیست و یکم می‌یابد و نقش غول‌های فناوری را در شکل دادن به این نظم جدید اقتصادی برجسته می‌کند. زوبوف توضیح می‌دهد که چگونه این شرکت‌ها از فقدان مقررات و آگاهی عمومی برای ایجاد موقعیت مسلط در بازار، سرمایه‌گذاری کردند. یکی از بحث‌های اصلی کتاب این است که سرمایه‌داری نظارتی تهدیدی قابل توجه برای دموکراسی و استقلال فردی است. شرکت‌های فناوری با جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل مقادیر زیادی از داده‌های شخصی، قدرت بی‌سابقه‌ای برای دستکاری رفتار انسان‌ها و شکل دادن به افکار عمومی به دست می‌آورند. زوبوف هشدار می‌دهد که این تمرکز قدرت، نهادهای دموکراتیک را تضعیف می‌کند و پایه‌های یک جامعه آزاد را از بین می‌برد. در پایان، علیرغم نفوذ فراگیر سرمایه‌داری نظارتی، زوبوف بر اهمیت مقاومت و جستجوی امور جایگزین تاکید می‌کند. او خواستار چارچوب‌های نظارتی قوی‌تر برای محافظت از حریم خصوصی افراد و اطمینان از پاسخگویی شرکت‌های دیجیتال در مقابل مسئولیت هایشان است.